Vandaag 3 augustus 2020. Wanneer ik dat vergelijk met 1 jaar geleden 3 augustus 2019, dan lijkt de wereld op zijn kop te staan en is veel 180 graden gedraaid. Zou je mij geloofd hebben als ik je een jaar geleden vertelt zou hebben:
- Dat mensen 1,5 meter uit elkaar moeten blijven?!
- Dat je mensen geen hand, kus of knuffel mag geven?!
- Dat er een heftige discussie is over het dragen van mondkapjes?!
- Dat mensen, voor ze gaan winkelen, hun winkelwagentje ontsmetten?!
- Er boetes van 390,- worden uitgedeeld wanneer je je niet aan de regels houdt?!
- Dat wanneer je gaat winkelen, de kassière achter een doorzichtig scherm zit?!
- Dat in veel verzorgingstehuizen ouderen niet of slechts bezocht mogen worden door 1 persoon en dan ook nog altijd dezelfde. Dat deze persoon zijn of haar moeder of familielid niet eens een kus of knuffel mag geven?!
- Dat kinderen op school liedjes leren waarin ze leren dat ze 1,5 meter afstand moeten houden omdat ze anders mogelijk andere mensen ziek maken?!
- Dat kinderen op school hun handen kapot moeten wassen?!
- Dat wanneer je met het openbaar vervoer gaat je een mondkapje moet dragen?!
- Dat je voordat je naar een terras of restaurant gaat, je eerst moet verklaren dat je gezond bent?!
- Dat je in een restaurant ook 1,5 meter uit elkaar moet zitten wanneer je met meer dan 2 personen afspreekt?!
- Dat je voordat je een restaurant binnen gaat, je eerst je handen moet ontsmetten?!
- Dat bioscopen en theaters weer open zijn, maar wel onder strenge voorwaarden, waarbij mensen in de zalen 1,5 meter uit elkaar moeten zitten?!
- Dat de aantallen die in een zaal naar binnen mogen sterk zijn gelimiteerd tot maximaal 250?!
- Dat alle evenementen zoals concerten en dergelijke waar meer dan 250 mensen zouden kunnen komen, nog steeds verboden zijn?!
- Dat wanneer je verkoudheidsklachten hebt, je je moet laten testen?!
- Dat bij mensen die positief worden getest een contactonderzoek wordt gedaan naar de mensen met wie zij in de afgelopen 14 dagen meer dan 15 minuten contact hebben gehad en dat deze mensen zich ook moeten laten testen en 14 dagen in quarantaine moeten?!
- Dat wanneer je terugkomt uit een land met een code oranje, je 14 dagen in quarantaine moet?!
- Dat Nederland geregeerd wordt door regionale Noodverordeningen opgesteld door de veiligheidsregio’s?!
- Dat er een spoedwet in voorbereiding is die de minister van Volksgezondheid meer vrijheden geeft om de burger te beperken, waarbij hij dit niet eerst in de Tweede Kamer hoeft te bespreken?!
- Dat er gekeken wordt of het toch niet mogelijk is om ook achter de voordeur, dus bij mensen in huis, te kijken of men zich wel aan de regels houdt?!
- Dat er verkliklijnen zijn waarbij mensen anderen aan kunnen geven wanneer die zich niet aan de regels houden?!
- Dat burgerrechten uit onze grondwet terzijde zijn geschoven?!
- Dat burgers anderen aanspreken wanneer zij zich niet aan de regels houden?!
- En dan heb ik alles nog lang niet genoemd!
Dat allemaal omdat er een virus rondwaart.
Zou jij mij dan direct geloofd hebben? Of zou jij mij dan ook onderstaande vragen hebben gesteld?!
Ik ben benieuwd tot welke conclusie je dan zou komen.
Dat komt zeker omdat het zo’n heel nieuw virus is?!
Uh, nou nee, niet echt. Het virus behoort tot de Corona-achtigen en daarvan is al heel veel bekend. Dit virus lijkt overgekomen te zijn van dieren naar de mens. Maar corona-virussen zijn ook al decennialang bekend onder mensen en geven daar griepachtige klachten. Ook dit virus geeft griepachtige klachten en sommige mensen worden ernstig ziek, moeten naar het ziekenhuis of komen zelf op de IC-terecht.
Maar dan zal het wel een erg dodelijk virus zijn toch?!
Uh, nou nee, niet echt. In begin leek het daar even op, maar nu eigenlijk niet meer. In februari stelde de WHO dat de dodelijkheid rond de 4% lag. Nu weten we dat dit rond de 0,5% ligt van de mensen die ziek worden. (Jaap van Dissel, 25 juni, briefing Tweede Kamer). Dat is vergelijkbaar met een gemiddelde tot iets ernstige Influenza-griepgolf.
Maar dan gaan er zeker veel gezonde en jonge mensen dood?!
Uh, nou nee, niet echt. Net als bij een influenza-epidemie zijn er mensen overleden aan of met dit virus. Van de groep mensen die overleden zijn, was 50% ouder dan 83 jaar en meer dan 90% had last van onderliggend lijden. Onder de 60 jaar zijn er nauwelijks mensen overleden met dit virus. In tegenstelling tot Influenza is het aantal slachtoffers onder de 60 zelfs kleiner.
Maar dan zullen wel heel veel mensen ziek worden van dit virus?!
Uh, nou nee, niet echt. Er blijkt een groep mensen te zijn die wel besmet wordt, maar niet ziek. Deze mensen verspreiden het virus ook niet. Er zijn verschillende onderzoeken gedaan naar de grote van deze groep en dan bedraagt deze groep van asymptomatische besmettingen tussen de 25 en 50% van alle besmettingen.
Van de groep die wel ziek wordt heeft 98% lichte tot milde klachten. 1,5% werd ernstiger ziek en 0,35% kwam op de IC. (Jaap van Dissel, 25 juni, briefing Tweede Kamer).
Maar dan zal het virus wel heel besmettelijk zijn?!
Uh, nou nee, niet echt. De besmettelijkheid is vergelijkbaar met dat van influenza.
Maar dan zullen er op dit moment wel heel veel mensen ziek zijn en zullen de ziekenhuizen en IC’s wel overvol zijn?!
Uh, nou nee, niet echt. Er wordt goed gemonitord hoe het virus zich ontwikkelt. Er is zelfs een coronadashboard waarop je kunt zien hoe ernstig het op dit moment is. Even de stand van 3 augustus 2020:
- Totaal geschat aantal besmettelijke mensen in Nederland: 10.437
- Aantal positief geteste personen: 366
- Aantal ziekenhuisopnames per dag, gemiddeld over afgelopen 3 dagen: 5,3
- Aantal Intensive Care-opnames per dag gemiddeld over afgelopen 3 dagen: 2,3
- Aantal overleden personen per dag gemiddeld over afgelopen 3 dagen: 0 (wordt al niet meer vermeld op het dashboard)
- Aantal patiënten waarvan huisartsen vermoeden dat ze COVID-19 hebben, per 100.000 inwoners in de afgelopen week: 10,8
Totaal zijn er ruim 6.000 mensen overleden met of door Corona. Dit jaar zijn er slechts zo’n 400 mensen met of door Influenza overleden, terwijl dit er gemiddeld zo’n 2.000 zijn met uitschieters naar 9.500 in het griepseizoen 2017-2018. De oversterfte dit jaar is nog steeds lager dan in dat zware griepseizoen.
Maar dan is die beperkte oversterfte zeker het gevolg van de genomen maatregelen?!
Nou, dat is nog maar de vraag. Dit is eigenlijk nog niet goed geëvalueerd en wordt zomaar aangenomen. Terwijl wanneer je naar de grafiek van het verloop van het virus kijkt, de maatregelen vaak pas werden ingezet nadat de grafiek alweer aan het dalen was en niet daarvoor. Een land als Zweden bijvoorbeeld, waar minder vergaande maatregelen zijn genomen, laat niet echt een heel ander beeld zien in het verloop.
De maatregelen waren er trouwens ook niet voor bedoeld om het virus te verslaan, maar om de verspreiding langzamer te laten verlopen, zodat de zorg niet in de problemen zou komen. De maatregelen waren bedoeld, zoals dat werd genoemd, Het “flatten van de Curve” te bewerkstelligen.
De curve is ondertussen geflat! Op het al eerder genoemde coronadashboard is te zien dat voor wat betreft het gemiddeld aantal Intensive care-opnamen dit al vanaf 6 mei onder de signaal waarde zit en nu al maanden rond de 1 blijft hangen. De daling is overigens al ingezet op 2 april.
Datzelfde geldt voor het aantal ziekenhuisopnamen. Deze ligt al vanaf 14 mei onder de signaalwaarde van 40 en zit al maanden rond de 5. Ook hier is de daling al ingezet op 2 april.
Heeft het loslaten van verschillende beperkingen en maatregelen dan geen toename meer laten zien?!
Nee! En ook niet de verwachtte opleving door grote samenkomsten zoals als de demonstratie op de dam of de vele mensen op de stranden, hebben geen opleving laten zien.
Maar dan hielden de mensen natuurlijk wel 1,5 meter afstand?!
Nou nee. Daarom waren de virologen juist zo bang voor een opleving.
Maar waarom moet je dan 1,5 meter afstand houden?!
Goede vraag. Het RIVM en het OMT (adviesorgaan van onze overheid) gaan er vanuit dat het virus zich via druppels verspreidt. Net zoals bij Influenza. Dit standpunt is gebaseerd op onderzoeken uit de jaren 30 van de vorige eeuw. Dit onderzoek laat het verloop van druppeltje zien wanneer je praat, hoest, niest, zingt, etc. Uit dat onderzoek blijkt dat druppeltjes altijd binnen een afstand van 3 feet (99,4 cm) op de grond vallen.
Maar waarom dan 1,5 meter als de druppels al binnen 1 meter op de grond vallen?!
Nou ja, dat is inderdaad niet wetenschappelijk aangetoond, maar zou je natuurlijk uit voorzorg kunnen doen om er zeker van te zijn dat men 1 meter bij de ander vandaan blijft.
Zei je nou dat dit onderzoek al ongeveer 90 jaar oud is? Is dat nooit weer onderzocht?!
Klopt! Dit onderzoek is inderdaad zo’n 90 jaar oud en zo ver ik weet daarna niet weer getoetst. Op zich natuurlijk raar omdat de wereld de afgelopen decennia behoorlijk is veranderd, de onderzoekstechnieken zijn verbeterd en je als wetenschapper natuurlijk wilt werken met actuele informatie.
Dus als ik geraakt word door zo’n besmet druppeltje word ik ziek?!
Uh, nou nee. Om besmet te worden moet het virus in je longen of via je slijmvliezen in je lichaam komen. Daarbij geldt ook dat je van een paar virusdeeltjes nog niet ziek wordt. Daarvoor is wel een behaalde hoeveelheid virus nodig.
Maar als een druppeltje binnen 1 meter vanaf de mond naar de grond valt, hoe kan deze mij dan besmetten als ik naast of achter iemand sta of zit?!
Goede vraag, maar dat is mij dus ook niet duidelijk. Want de kans dat een druppeltje dat uit de mond van een besmet persoon komt, door mij wordt ingeademd of op mijn slijmvliezen komt is natuurlijk al klein als we face tot face zitten te praten, laat staan wanneer je naast of achter iemand staat.
En mocht ik al een besmet druppeltje inademen, dan betekent dit nog niet dat ik ziek word. Daarvoor is wel een bepaalde hoeveelheid virus nodig.
Maar als ik nu een oppervlakte aanraak waar zo’n besmet druppeltje op is gekomen, kan ik dan ook worden besmet?
Die kans is heel klein. Onderzoek heeft aangetoond dat een virusdeeltje op een oppervlak nog wel tot 6 dagen te traceren is, maar dat dit niet wil zeggen dat het nog besmettelijk is. Daarvoor is bijvoorbeeld vocht nodig. De besmettelijkheid via oppervlakte is nihil, waarbij ook weer geldt dat je een besmette druppel dan nog in je longen moet krijgen of in je slijmvliezen en dat ook nog steeds een bepaalde hoeveelheid virusdeeltjes nodig zijn om ziek te worden.
Maar waarom ontsmetten mensen dan continu hun handen en de winkelwagentjes?
Dat snap ik ook inderdaad niet. Op zich is een virusdeeltje een dood iets en wordt dus niet gedood met ontsmettingsmiddel. Een ontsmettingsmiddel doodt daarentegen wel bacteriën die wel een positieve bijdrage leveren aan je gezondheid. En de meeste ontsmettingsmiddelen bevatten stoffen die niet goed zijn voor je gezondheid. In 2016 heeft de WHO het gebruik van ontsmettingsmiddelen nog sterk afgeraden.
Wat wel helpt om het virus te verwijderen is wassen met water een zeep.
Het ontsmetten van winkelwagentjes heeft dan volgens mij ook weinig zin. Net als het kapot wassen van je handen. Besmetting via oppervlakten is nihil en we geven elkaar toch ook geen hand.
Maar goed als mensen hun winkelwagentje willen ontsmetten als ook hun handen, dan mag een ieder dat natuurlijk voor zichzelf bepalen.
Hebben ze wel onderzocht hoe besmettelijk zo’n druppeltje is dan?!
Uh, nou nee. In het onderzoek waar de afstand op gebaseerd is, wordt alleen de baan die een druppeltje volgt, nadat deze je mond of neus verlaat, beschreven. Dit onderzoek was trouwens gericht op de verspreiding van Tuberculose.
Dezelfde onderzoeker heeft ook wel onderzoek gedaan naar de besmettelijkheid van druppels en aerosolen (kleine druppels die in de lucht kunnen blijven hangen). Uit dat onderzoek bij muizen bleek dat de aerosolen met influenza besmettelijker waren dan de grote druppels.
Wanneer uit een test blijkt dat iemand het corona-virus heeft, wordt er door de GGD contactonderzoek gedaan. Men kijkt dan met wie je de afgelopen 14 dagen meer dan 15 minuten in dezelfde ruimte bent geweest.
Maar zijn die aerosolen dan misschien niet belangrijk voor het verspreiden van het virus?!
Volgens het RIVM niet echt. Ze kunnen in sommige gevallen wel een rol spelen, maar deze is maar zeer beperkt. Grote druppels bevatten immers veel meer virusdeeltjes is de redenatie.
Zeg je nou Redenatie?! Is dit niet onderzocht dan?!
Klopt ja, dat is de redenatie. Ondertussen zijn er wel veel wetenschappers die denken dat aerosolen wel een belangrijke rol in de verspreiding spelen. Daarom hebben ze de WHO ook gevraagd hier onderzoek naar te doen. Maurice de Hond heeft vanaf begin april al gewezen op de rol van aerosolen en heeft dit op zijn website www.maurice.nl ook heel sterk onderbouwt. Daaruit komt duidelijk naar voren dat ventilatie een heel belangrijk rol speelt en dat in gebouwen met een goede ventilatie, als ook buiten, de kans op besmetting nihil is. Maar omdat hij geen viroloog of immunoloog is, wordt hij door de media, minister en RIVM niet echt serieus genomen.
Op zicht wel bijzonder dat bij het contactonderzoek alleen gekeken wordt naar contacten die langer dan 15 minuten in dezelfde ruimte hebben plaats gehad. Dit duidt ook juist op aerosolen en niet op een face to face besmetting.
Dus de kans om buiten besmet te worden lijkt nihil, maar toch moet je afstand houden?!
Klopt. Het RIVM stelt dat er buiten inderdaad weinig besmettingen zijn waargenomen, maar dat het onderzoek zich ook voornamelijk op binnen heeft gericht en dat er daardoor over buiten weinig valt te zeggen. Dus het zekere voor het onzekere. Dit terwijl er toch meerdere onderzoeken zijn die laten zien dat de kans op besmetting buiten echt nihil is. Zeker wanneer het gaat om vluchtige contacten.
Maar je zei ook iets over een discussie over mondkapjes. Geldt dat dan ook voor buiten?!
Ja, de discussie geldt juist voor buiten. De burgemeesters van Amsterdam en Rotterdam hebben zelfs een verplichting voor het dragen van mondkapjes in de openbare ruimte opgelegd omdat men daar geen 1,5 meter uit elkaar kan blijven. Dit terwijl het RIVM juist in dit geval zegt dat er geen voldoende bewijs is dat mondkapjes beschermen. Redenatie van de burgemeesters is dat je door het dragen van mondkapjes mensen juist wel alert houdt doordat ze zien dat we in een bijzondere situatie leven.
Raar, wanneer je nagaat dat de besmettingskans bij vluchtige contacten toch echt nihil is.
Maar hebben de burgemeesters niet een punt als het gaat om het vestigen van aandacht?!
Dat denk ik niet, maar is mijn mening. Ik denk namelijk dat wanneer de kans op besmetting buiten of in vluchtige contacten echt groot zou zijn, iedereen zich vanuit zichzelf wel aan de afstand zou houden. Als de kans reëel is dat jij ernstig ziek wordt, dan doe je er natuurlijk alles aan om dit te voorkomen. Het is dan natuurlijk ook prima dat mensen die een slechtere gezondheid hebben, zelf voorzichtiger zijn en bijvoorbeeld een mondkapje dragen. Maar dat is dan een eigen keuze. Maar nu worden maatregelen opgelegd die slecht zijn onderbouwd en volgens mij eerder afbreuk doen aan het draagvlak.
Feit blijft dat wanneer je teruggaat naar de ernst van dit virus en de maatregelen daar tegen afzet, je volgens mij de redelijkheid volledig kwijt bent.
Beschermen mondkapjes wel tegen het virus?!
Dat is maar net hoe je het bekijkt. In ziekenhuizen voor het ziekenhuispersoneel die gebruik maken van de hoogste kwaliteit beschermingsmiddelen en die constant in aanraking komen met mensen die ziek zijn, als ook constant in ruimtes zijn waar het virus is en die ook weten hoe ze deze beschermingsmiddelen moeten gebruiken, dan zal een mondkapje zeker effect hebben.
Echter, geen enkel mondkapje garandeert dat het beschermt tegen virusdeeltjes. Virusdeeltjes zijn namelijk kleiner dan de grootste gaatjes in een mondkapje.
Aan het dragen van mondkapjes kleven ook vele bezwaren. Door verkeerd gebruik neemt de kans op besmetting toe. Het dragen van mondkapjes kan ook nadelig werken op de gezondheid door een lager zuurstofopnamen bijvoorbeeld.
Het effect van het dragen van mondkapjes op het voorkomen van besmettingen is niet aangetoond. Het inzetten van mondkapjes heeft tot doel om mensen alert te houden. Gezien de lage kans op besmetting, de nadelige effecten die een mondkapje ook heeft en de ernst van het virus, is het verplichten van mondkapjes eerder gestoeld op angst dan op een reële afweging op basis van feiten.
Had Jij Mij Geloofd?!
Als ik je dit een jaar geleden allemaal had voorspeld, had jij mij dan geloofd?! En had je dan hetzelfde gedaan als dat je nu doet?!
Ik ben ervan overtuigd dat veel mensen mij voor gek zouden hebben verklaard. Maar nu het wel zo is en ik hier zo mijn vraagtekens bij heb, word ik in de media in de groep van gekkies weggezet tot zelfs complotdenker of rechtse populist, terwijl ik toch echt politiek links gegageerd ben.
Maar wat denk jij? Ben ik Gek?!